W dniu 20 czerwca 2022 r. w Senacie, pod przewodnictwem Przewodniczącego Platformy Obywatelskiej Donalda Tuska, odbyło się forum eksperckie pt. „Jak zwiększyć bezpieczeństwo Polski? Rekomendacje na szczyt NATO". W trakcie spotkania swoje rekomendacje dotyczące pomocy dla Ukrainy zaprezentowała podkarpacka europosłanka Elżbieta Łukacijewska.

Organizacja dyskusji z parlamentarzystami i ekspertami związana była z odbywającym się w dniach 29-30 czerwca w Madrycie szczytem państw NATO i próbą wypracowania rekomendacji oraz przedyskutowania kluczowych problemów związanych z bezpieczeństwem Polski w kontekście trwającej w Ukrainie wojny. Wzrost zagrożenia dla Polski jako państwa bezpośrednio graniczącego z Ukrainą wymaga zdecydowanych kroków władz polskich oraz państw NATO m.in. w obszarze militarnym, politycznym oraz energetycznym.

Podczas swojego wystąpienia poseł Łukacijewska zaznaczyła, że Polska powinna ogrywać bardzo ważną role i być liderem działań i pomysłów wspierających Ukrainę. Skupiła się na trzech aspektach: politycznym, humanitarnym oraz finansowym. W przypadku aspektu politycznego Łukacijewska zaproponowała, aby Polska była liderem i ambasadorem europejskich aspiracji Ukrainy, nadzorowała wprowadzenie europejskich standardów oraz wspierała europejskich kadr administracji rządowej i samorządowej. Podkreśliła także konieczność wsparcia organizacji pozarządowych w zakresie odbudowy społeczeństwa obywatelskiego.

W odniesieniu do pomocy humanitarnej Elżbieta Łukacijewska zaproponowała, aby Polska zainicjowała stworzenie polsko – ukraińskiego centrum logistyczno – informacyjnego, wymieniając jako miejsce jego lokalizacji Rzeszów. Celem jego działalności miałaby być koordynacja w zakresie potrzeb i wsparcia humanitarnego, na czas wojny i po jej zakończeniu, z udziałem polskich i międzynarodowych organizacji humanitarnych oraz państw zainteresowanych realizacją takiej pomocy, tak aby trafiała ona dokładnie tam, gdzie na dany moment będzie potrzebna.

Z kolei w aspekcie finansowym podkarpacka europarlamentarzystka przedstawiła pomysł na powstanie na poziomie unijnym europejskiego funduszu na rzecz odbudowy Ukrainy, do którego powinny zostać zaproszone kraje zainteresowane odbudową tego państwa oraz wzmocnieniem jego demokracji. Jak podkreśliła Elżbieta Łukacijewska wzorem realizacji specjalnego programu dla Ukrainy mógłby być tu np. fundusz powierniczy dla Afryki, który został uruchomiony w 2015 r. i do tej pory zrealizował ponad 250 programów na blisko 5 mld EUR. Wymieniła także ogłoszony w lutym 2022 r. na szczycie państw unijnych i afrykańskich Afrykańsko – Europejski Pakiet Inwestycyjny o wartości 150 mld EUR, na który składają się po części kwoty funduszy unijnych oraz wkład finansowy państw członkowskich, Europejskiego Banku Inwestycyjnego i krajowych banków rozwoju w postaci pożyczek, dotacji i gwarancji. Dodatkowo, zaproponowała rozwiązanie, aby fundusz ten zasiliły środki ze skonfiskowanych depozytów walutowych Rosji oraz środki uzyskane ze sprzedaży europejskiego mienia rosyjskich oligarchów. Zaproponowała także, aby w ramach niezbędnych działań powołano „małą” dyrekcję UE ds. nadzorowania prawidłowego wydatkowania tych środków i funduszy z siedzibą w Polsce.

Jak podkreśliła, już po zakończeniu forum Elżbieta Łukacijewska: „Dzisiejsze rekomendacje wypracowane i przedstawione w gronie ekspertów powinny zostać wzięte pod uwagę przez obóz rządzący. Są to rozwiązania, których realizacja z pewnością przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa Polski, w tym trudnym i wyjątkowym czasie, w jakim aktualnie się znajdujemy.”

Wśród parlamentarzystów biorących udział w spotkaniu udział wzięli najważniejsi politycy Platformy Obywatelskiej, w tym: Radosław Sikorski, Tomasz Siemoniak, Czesław Mroczek, Bogdan Klich, Agnieszka Pomaska, Bartłomiej Sienkiewicz, Mirosława Nykiel Posłanka na Sejm RP, Aleksandra Gajewska, Joanna Kluzik-Rostkowska. Wsparcie eksperckie zapewnili: Piotr Łukasiewicz, Mieczysław Gocuł, Mieczysław Cieniuch, Radosław Kujawa, Bogusław Pacek, Włodzimierz Ehrenhalt, Tomasz Chłoń, Jarosław Stróżyk, Andrzej Kozłowski i Janusz Nosek.