Unia Europejska to spełnienie marzenia pokoleń Polek i Polaków o wspólnocie. Po latach walki o wolność i przymusowej izolacji wybraliśmy wolność i rozwój, otwartość i praworządność, równość i sprawiedliwość społeczną. Czyli Europę.
Polska została członkiem Unii Europejskiej 1 maja 2004 r. Rok wcześniej w ogólnokrajowym referendum 77,45 proc. Polaków opowiedziało się za przystąpieniem do Unii. Już w 2004 r. swoje rynki pracy otworzyło przed nami wiele europejskich państw, jako ostatnie w 2011 r. – Niemcy i Austria. Od wejścia Polski w 2007 roku do strefy Schengen możemy swobodnie podróżować, gdyż nie obowiązuje kontrola na granicach wewnętrznych państw.
Polska jest jednym z największych beneficjentów budżetu unijnego, co oznacza, że otrzymuje więcej środków niż do niego wpłaca. Od 2004 roku dostaliśmy z Brukseli ponad 134 miliardy euro. Do unijnego budżetu musieliśmy się dołożyć, płacąc składki o wysokości prawie 44 miliardów euro. Daje to ponad 90 miliardów euro - 389 miliardów złotych - na plus. W skali kraju za każdą wpłaconą do unijnego budżetu złotówkę otrzymaliśmy ponad 3 złote.
Na obecności w UE najwięcej skorzystała polska wieś. Dzięki środkom unijnym obszary wiejskie zyskały atrakcyjność turystyczną, a rolnicy nowe technologie w gospodarstwie. Na polską wieś popłynęła kwota ponad 46 miliardów euro, z czego ponad połowa, czyli prawie 27 miliardów euro, trafiła do kieszeni rolników w ramach dopłat bezpośrednich. W przeliczeniu daje to ponad 115 miliardów złotych dla polskiej wsi do roku 2017.
Od czasu naszego wejścia do Unii Europejskiej znacznie rozwinęła się w Polsce infrastruktura. Dzięki pieniądzom otrzymanym z Brukseli tylko między 2007 a 2013 r. udało się wybudować 11 306 kilometrów dróg. W 2004 r. sieć polskich dróg i autostrad wynosiła jedynie 670 kilometrów. W roku 2017 to 3161 kilometrów.
Z funduszy europejskich w ciągu 10 lat wybudowaliśmy 650 oczyszczalni ścieków, 34 tys. km sieci kanalizacyjnych, 11 tys. km sieci wodociągowej. 38 produktów regionalnych z Polski zostało zarejestrowanych w Europejskim Systemie Ochrony produktów Regionalnych i Tradycyjnych. Z budżetu unijnego korzystają wszyscy: od uczelni wyższych przez instytucje badawczo-rozwojowe po administrację publiczną. Dofinansowanie zyskały najważniejsze sektory polskiej gospodarki - transport, środowisko, energetyka, zdrowie i kultura. Ze wsparcia skorzystali też przedsiębiorcy oraz bezrobotni. Z obecnością w UE wiąże się ciągłe dostosowywanie prawa polskiego do unijnych przepisów. Wg ostatnich badań, 63 proc. Polaków jest zadowolonych z naszego członkostwa w Unii Europejskiej. Niezadowolonych jest 16 proc.
Poniższa grafika przedstawia inwestycje zrealizowane przy udziale funduszy europejskich w poprzedniej perspektywie finansowej 2007-2013.
Jak fundusze europejskie zmieniły PODKARPACIE?
Wykorzystanie środków z funduszy UE uruchomiło w województwie podkarpackim mechanizmy prorozwojowe. Produkt Krajowy Brutto dla regionu wzrósł od 2003 do 2011 roku o 23 903 mln zł (do 57 028 mln zł). Z badania ewaluacyjnego pn. 10 lat województwa podkarpackiego w UE przeprowadzonego na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego wynika, że aż 85% osób dostrzega w swoim powiecie pozytywne zmiany, które wystąpiły dzięki inwestycjom ze środków Unii Europejskiej w ciągu ostatnich 10 lat (od roku 2004). Najczęściej wskazywanymi obszarami tych zmian były infrastruktura komunikacyjna/drogowa i infrastruktura publiczna, natomiast najrzadziej wskazywano pozytywny wpływ na rynek pracy. Wartym podkreślenia jest, że aż 38% respondentów odpowiedziało, iż inwestycje ze środków UE w dużym lub bardzo dużym stopniu przyczyniły się do poprawy życia w miejscu ich zamieszkania.
ROLNICTWO
W perspektywie finansowej 2004 - 2006 zrealizowano 1300 inwestycji, których beneficjentami byli rolnicy. Łączna wartość tego wsparcia to 159 891 206 zł (55 770 904 zł dofinansowania UE). Z kolei w perspektywie 2007-2013 zawarto 2330 umów, w ramach których wypłacono 255 075 907 zł wsparcia. Rozwój sektora rolnego – wsparty realizacją wspomnianych inwestycji, w znaczącym stopniu przyczynił się do wzrostu jakości życia i zamożności rodzin utrzymujących się z działalności rolniczej.Dzięki funduszom unijnym podkarpackie pod względem liczby gospodarstw ekologicznych, jest jednym z wiodących w Polsce.
INFRASTRUKTURA KOMUNIKACYJNA
Obszarem najsilniej wspartym przez fundusze UE pod względem wartości finansowej inwestycji jest infrastruktura komunikacyjna. Od 2004 roku zrealizowano na terenie naszego województwa 287 projektów za łączną wartość 20 593 214 567 zł (w tym 12 144 614 586 dofinansowania z UE). Łączna długość dróg publicznych województwa podkarpackiego wyniosła w 2012 roku 19 225,1 km. Od 2004 wartość ta wzrosła o 1 113 km (o 6%). Dzięki wsparciu z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko w regionie rozpoczęto budowę pierwszych w regionie dróg szybkiego ruchu (autostrada A4 i droga ekspresowa S19). Niezwykle ważnymi dla transportu w Podkarpackiem są inwestycje poczynione na rozbudowę portu lotniczego Rzeszów-Jasionka. Port jest Beneficjentem 14 projektów z dziedziny transportu. Ich łączna wartość to przeszło 395 mln zł. Zrealizowane inwestycje miały niebagatelny wpływ na fakt, że w okresie 2004-2012 lotniczy ruch pasażerski zwiększył się w województwie podkarpackim ponad siedmiokrotnie.
EDUKACJA
Oddziaływanie funduszy europejskich na edukację odbywa się wielotorowo. Istotne są tu zarówno projekty skierowane na polepszenie infrastruktury oświatowej, jak i projekty edukacyjne, czy stypendialne. W województwie podkarpackim w zakresie tematycznym nauka i edukacja zrealizowano 1 563 projektów za łączną kwotę 1 934 739 007 zł (1 419 780 521 zł dofinansowania z UE). Ich efektem jest wyremontowanie i zmodernizowanie budynków dydaktycznych oraz wzrost dostępności edukacji. Szczególnym sukcesem w tym zakresie jest znaczące zwiększenie dostępności przedszkoli.
WSPARCIE DLA MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW
W ramach wsparcia dla MŚP zrealizowano w regionie 3803 inwestycje o łącznej wartości 3 011 057 079 zł (1 426 874 800 dofinansowania z UE). Dzięki temu zostało założonych blisko 14 tys. nowych działalności gospodarczych.
BADANIA I ROZWÓJ
W okresie dwóch perspektyw finansowych programów UE (2004-2006 i 2007-2013) w zakresie tematycznym badania, rozwój, innowacje zrealizowano w województwie podkarpackim 299 projektów za łączną wartość 5 915 135 849 zł. Inwestycje te w 44% sfinansowano ze środków Unii Europejskiej. Wynikiem tych działań jest bardzo dynamiczny rozwój B+R w regionie. W okresie 2004-2013 województwo podkarpackie odnotowało największy w skali kraju wzrost odsetka osób zatrudnionych w tym sektorze.
ZAPRASZAMY DO OBEJRZENIA FILMU, W KTÓRYM ZWYKLI MIESZKAŃCY PODKARPACIA MÓWIĄ O TYM JAK FUNDUSZE UNIJNE ZMIENIŁY ICH ŻYCIE.